-
nazwy godności28.04.200328.04.2003Szanowni Państwo!
Jak napisać: czy wielki mistrz zakonu, czy Wielki Mistrz? Czy wpływ na pisownię funkcji ma podanie nazwiska osoby?
Dziękuję serdecznie za odpowiedź. -
Nie jako spójnik
15.02.202415.02.2024Szanowna Poradnio!
Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.
-
Nikt, masa 29.12.201529.12.2015Jaką „płeć” ma słowo nikt? W nocnej (28.12.2015 r.) audycji Trójki o obrzędach noworocznych w Polsce rozmówczyni red. Sosnowskiego powiedziała: W tej wsi nikt nie wyszedł za mąż w ubiegłym roku. Popieram dążenie kobiet do akcentowania płci w określeniach, ale tu chyba trudno będzie.
Razi mnie – nie wiem, czy słusznie – użycie słowa masę w zdaniu Było tam masę ludzi. Wydaje się, że jeśli już, to Była tam masa ludzi.
-
organa, urzęda, alimenta12.09.200812.09.2008Szanowni Państwo!
Interesuje mnie poprawność takich tworów, jak: organa, alimenta, urzęda itp. Słyszę tego coraz więcej i wydaje się, że ludzie używający tychże przekonani są o ich zgodności z zasadami języka polskiego. Może jednak nadal urzędy, alimenty i organy? -
pan
17.10.202317.10.2023Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia słowa Pan? Skąd w polszczyźnie się wzięło to słowo? Dlaczego jest w zachodniosłowiańskich językach, a we wschodniosłowiańskich już nie? Przy okazji jak mówią w południowosłowiańskich? „Per Pan” czy „Per Wy”?
-
Postać fantastyczna a fantastyczna postać 8.10.20168.10.2016Mam problem z przydawkami charakteryzującymi oraz klasyfikującymi. Ich różnica w podręcznikowych przykładach jest jasna (brunatny niedźwiedź – niedźwiedź brunatny), ale problem pojawia się w nazwach typu królewski dostojnik (a. dostojnik królewski) czy kobiecy podmiot (a. podmiot kobiecy).
Czy stawianie w takich nazwach przydawek przed rzeczownikiem to błąd? Czy też jest to konieczne wyłącznie wtedy, gdy pozycja przydawki ma wpływ na znaczenie (czeski film a film czeski)?
-
Prawo odbiorcy usług psychologicznych
1.02.20241.02.2024Szanowni Państwo,
piszę, ponieważ pojawił się na uczelni problem językowy, a mianowicie chciałabym uzyskać informację na temat tego, czy sformułowane zdanie jest poprawne:
„Psycholog działa z poszanowaniem prawa odbiorcy do wysokiej jakości usług psychologicznych”. Czy w użytym zdaniu nie powinno pojawić się wyrażenie „otrzymania/ pozyskania wysokich usług”? Czy zdanie nie powinno zabrzmieć w ten sposób: „Psycholog działa z poszanowaniem prawa odbiorcy do otrzymania/pozyskania wysokiej jakości usług psychologicznych” ? W wyniku tego, iż odbiorca nie posiada bezpośredniego prawa ani wpływu na jakość usług świadczonych przez psychologa, pojawił się dylemat językowy.
Pozdrawiam.
-
Przewyższenie 14.01.201714.01.2017Czy słowo przewyższenie może występować połączeniu ze słowem nad, czy ze słowem przez? Zastanawiam się nad poprawnością dwóch sformułowań:
- Napływ kapitału powoduje przewyższenie eksportu przez import.
- Napływ kapitału powoduje przewyższenie importu nad eksportem.
-
Przydawka integralna bez przecinka
3.05.20213.05.2021Szanowni Państwo!
Rozważmy następujące zdanie: „Spośród firm biorących udział w ankiecie[,] czterej producenci zauważyli w minionym roku większe zainteresowanie produktami [...]”. Moja wątpliwość dotyczy postawienia (lub nie) przecinka po „ankiecie”. Proszę o informację, jaka reguła może mieć tu zastosowanie oraz w jakich kategoriach językowych o tym myśleć. Z góry dziękuję za pomoc.
-
repatriacja?13.12.200613.12.2006W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?